Skip to content Go to main navigation Go to language selector
Saab Global

Η κατάλληλη ώρα είναι τώρα: Ο τομέας της Άμυνας πρέπει να γίνει πιο πράσινος

Ακόμα και αν ο Τύπος αυτήν τη στιγμή εστιάζει σε άλλα ζητήματα, η κλιματική αλλαγή δεν κάνει διαλείμματα και η αντιμετώπισή της πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των προτεραιοτήτων όλων μας. Τα τελευταία χρόνια, και η βιομηχανία αμυντικών συστημάτων έχει αναγνωρίσει ότι οι αυξανόμενες προκλήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν μακροπρόθεσμα μόνο με βιώσιμες λύσεις. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας, αλλά οι ειδικοί αισιοδοξούν για το μέλλον.

saabsustainability-camo.jpg

Ιστορικά, η βιομηχανία αμυντικών συστημάτων υπήρξε πρωτοπόρα όσον αφορά την τεχνολογική πρόοδο σε πολλούς τομείς. Γι’ αυτό και μας κάνει μεγαλύτερη εντύπωση που μένει πίσω από τον εμπορικό τομέα σε σχέση με τις κλιματικές καινοτομίες. Ένας λόγος είναι οι λιγότερο αυστηρές απαιτήσεις στην ανάπτυξη προϊόντων, λέει ο Πάτρικ Γιόχανσον, Επικεφαλής Στρατηγικής Κλιματικών Ζητημάτων στη σουηδική εταιρεία συστημάτων άμυνας Saab από το 2020: "Ο τομέας των αμυντικών συστημάτων, όπως η βιομηχανία διαστημικής τεχνολογίας, χρηματοδοτούνταν πάντα σε μεγάλο βαθμό από τις κυβερνήσεις. Τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα δεν ήταν επιβεβλημένα και οι τομείς έρευνας και ανάπτυξης ήταν πολύ πιο ελεύθεροι και μη ρυθμισμένοι. Παρότι υπήρχαν πολλοί και καλοί λόγοι να συμβαίνει αυτό, ταυτόχρονα σήμαινε ότι υπήρχε ελάχιστη εξωτερική πίεση για τη σχεδίαση πιο βιώσιμων προϊόντων ή για να ενταχθεί η κλιματική αλλαγή στην ατζέντα." Τώρα, καθώς οι προϋποθέσεις λειτουργίας γίνονται πιο αυστηρές, μαζί με τις απαιτήσεις για προϊόντα που πρέπει να είναι λειτουργικά και να αποδίδουν σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα, συντελείται μια μετατόπιση στη νοοτροπία ολόκληρης της βιομηχανίας. Πρόσφατα, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έγινε πολύ σαφές το πόσο δραματική είναι ήδη η κατάσταση, καθώς η ενέργεια ξαφνικά κατέστη ένα σπάνιο και πολύ ακριβό αγαθό.

Εδώ και πολύ καιρό, συμμαχίες όπως το NATO εκδίδουν επείγουσες προειδοποιήσεις για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής και τις συνεπαγόμενες καταστάσεις, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας. Ως μέρος της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια τον Φεβρουάριο του 2023, το NATO φιλοξένησε μαζί με άλλους μια στρογγυλή τράπεζα για το συγκεκριμένο θέμα μαζί με το International Military Council on Climate and Security (IMCCS), όπου ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του NATO για Εμφανιζόμενες Προκλήσεις Ασφαλείας, Ντέιβιντ βαν Βιλ, τόνισε ότι το NATO "πρέπει να ενσωματώσει μελέτες για την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή μετάβαση καθολικά στον οργανισμό του NATO, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, των ασκήσεων, του σχεδιασμού δυνάμεων, της ανάπτυξης στρατιωτικών δυνατοτήτων και των προμηθειών." Και όλα αυτά στο πλαίσιο της υποστήριξης της καθαρής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογικής καινοτομίας, ενόσω διασφαλίζεται η στρατιωτική αποτελεσματικότητα σε ένα υποβαθμισμένο περιβάλλον ασφαλείας.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι αυξανόμενες ακραίες καιρικές συνθήκες στα πεδία των μαχών και οι περιοριζόμενοι πόροι που έχουν αναγκάσει τη βιομηχανία να λάβει επιτέλους στα σοβαρά την προστασία του κλίματος. Οι κεφαλαιαγορές ασκούν και αυτές πιέσεις και απαιτούν τον μετασχηματισμό. Για παράδειγμα, οι προτάσεις κοινωνικής ταξινομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να επιβάλλουν όλο και αυστηρότερες συνθήκες στις αμυντικές εταιρείες στα πλαίσια των κεφαλαιαγορών και όλο και περισσότερες κυβερνήσεις ζητούν σαφείς δεσμεύσεις και δράσεις από την πλευρά της βιομηχανίας. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η άμυνα είναι ένας τομέας προστασίας και ότι η προστασία αποτελεί βασική προϋπόθεση για τις προσπάθειες βιωσιμότητας, το πως ο αμυντικός τομέας μπορεί να λειτουργήσει ωστόσο σε πλαίσιο ΠΚΔ (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και σχετικά με τη Διακυβέρνηση) δεν είναι ακόμα σαφές. Το Υπουργείο Άμυνας του Η.Β. ήδη αναθέτει συμβόλαια μόνο σε εταιρείες που μπορούν να τεκμηριώσουν ένα μακροπρόθεσμο πλάνο περιορισμού των εκπομπών άνθρακα. Οι Η.Π.Α., η Σουηδία και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν παρόμοια προσέγγιση και η Ε.Ε. επίσης υποστηρίζει αυτές τις φιλοδοξίες: "Χαιρετίζω τις προσπάθειες των Υπουργείων Άμυνας στην ανάπτυξη αμυντικών στρατηγικών για την προετοιμασία των Ενόπλων Δυνάμεών τους για την κλιματική αλλαγή. Οι θεσμοί της Ε.Ε. θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν αυτήν τη σημαντική αποστολή. Η προσεχής κοινή δήλωση της Ε.Ε. σχετικά με τη σύνδεση της κλιματικής αλλαγής, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της ασφάλειας και της άμυνας θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο στην πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καλύτερη αντιμετώπιση των θεμάτων ασφαλείας και άμυνας σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή", λέει ο Γιόσεπ Μπορέλ, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας.

Μείωση του περιβαλλοντικού αντικτύπου και, ταυτόχρονα, ανάπτυξη – αντικρουόμενες έννοιες;

Η Saab έχει μακρά παράδοση στον βιώσιμο σχεδιασμό των προϊόντων της. Αρχικά, αυτό γινόταν, επειδή τα πιο αποδοτικά προϊόντα ήταν και πιο οικονομικά, αλλά εκτός αυτού, επειδή η εξάλειψη των προβληματικών συστατικών ελαχιστοποιούσε τους κινδύνους για την υγεία. Συνεπώς, παρόλο που στη Saab υπάρχει μακρά παράδοση στην κατασκευή πιο βιώσιμων προϊόντων, ο κινητήριος παράγοντας δεν ήταν πάντα η προστασία του περιβάλλοντος. Πριν από λίγα χρόνια, η εταιρεία διεξήγαγε μια ανάλυση κινδύνων και ευκαιριών στη Saab. Μεταξύ των κινδύνων που ξεχώρισαν ήταν ο κίνδυνος της μελλοντικής νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος και ο αντίκτυπος στις επιχειρήσεις. Αυτή ήταν η τελευταία ώθηση που χρειαζόταν η Saab για να θέσει το σχετικό θέμα σε προτεραιότητα.

Η Saab είναι, επίσης, ενεργή στη βιομηχανία και συνεργάζεται με ανταγωνιστές στην ένωση ASD Europe με στόχο τον προσδιορισμό των προκλήσεων και των ευκαιριών της κλιματικής αλλαγής, αλλά και την ανταλλαγή γνώσεων. Το 2022 έγινε η πρώτη μεγάλη εταιρεία άμυνας και ασφάλειας που έλαβε έγκριση των επιστημονικών στόχων περιορισμού εκπομπών ρύπων από το Science Based Targets initiative (SBTi). Κατά συνέπεια, ο Όμιλος τηρεί μια παγκόσμια μεθοδολογία περιορισμού ρύπων και συμμορφώνεται, μεταξύ άλλων, στη μείωση των ρύπων Πεδίου 1 και Πεδίου 2 κατά 42% και του Πεδίου 3 κατά 25% έως το 2030 (έτος αναφοράς 2020). Καθορίστηκε, επίσης, ένας δεσμευτικός στόχος SBTi της τάξης του 50% στο Πεδίο 3 για την εφοδιαστική αλυσίδα της Saab έως το 2027. Οι ρύποι των Πεδίων 1 και 2 περιλαμβάνουν προελεύσεις, όπως δοκιμές και υπηρεσίες πτήσεων, θέρμανση και ψύξη κτηρίων, καθώς και κατανάλωση ενέργειας, ενώ οι ρύποι του Πεδίου 3 περιλαμβάνουν επαγγελματικά ταξίδια, μεταφορά αγαθών, εφοδιαστική αλυσίδα και χρήση των προϊόντων της Saab από πελάτες. "Είμαι πολύ περήφανος που αυτό μας κάνει πρωτοπόρους στη βιομηχανία. Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα έχει ενσωματωθεί πλέον σε όλους τους επιχειρησιακούς τομείς μας", λέει ο Πάτρικ Γιόχανσον. Μία φορά κάθε τρίμηνο, η Saab εκδίδει αναφορά σχετικά με τους ρύπους αερίων του θερμοκηπίου και ετησίως στο CDP (πρώην ονομασία Carbon Disclosure Project - Πρόγραμμα Δημοσιοποίησης Εκπομπών Άνθρακα), ώστε να διασφαλίζεται ότι οι στόχοι βασίζονται σε κατάλληλα μέτρα.

Η πρόκληση σε αυτήν την πορεία είναι σε κάθε περίπτωση η τρέχουσα ανάπτυξη εντός της βιομηχανίας. Είναι όντως εφικτό να μειώσει ο βιομηχανικός τομέας τον κλιματικό αντίκτυπό του, ενόσω οι συγκρούσεις αυξάνονται; Επειδή οι στόχοι είναι απόλυτοι στόχοι και είχαν τεθεί την περίοδο πριν από την τρέχουσα ανάπτυξη, θα είναι μια πρόκληση που πρέπει να την αντιμετωπίσει ο βιομηχανικός τομέας. Ωστόσο, οι ειδικοί της Saab θεωρούν την τρέχουσα κατάσταση ως βραχυπρόθεσμη πρόκληση και πιστεύουν σθεναρά ότι η βιομηχανία μπορεί και θα τα καταφέρει. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συνολική βιομηχανία, και ειδικά η βιομηχανία των προμηθειών, θα αντιμετωπίσει προκλήσεις. Γι’ αυτό, η Saab προσπαθεί να κάνει τους ρύπους αερίων του θερμοκηπίου που προέρχονται από την εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς και αυτούς που προέρχονται από τη χρήση των προϊόντων στην πλευρά του πελάτη ακόμα πιο διαφανείς και μετρήσιμους. Η Saab μπορεί να λάβει αντίμετρα μόνο εφόσον γνωρίζει ότι συμβαίνουν περιβαλλοντικές επιδράσεις. Γι’ αυτό ακριβώς η διαφάνεια είναι θεμελιώδης όταν πρόκειται για τη βιωσιμότητα.

original_biofuel_flighttest_isv5956_ls.jpg

"Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τεχνολογίες που συμπληρώνουν τα κενά"

Η κλιματική αλλαγή πολλαπλασιάζει τις απειλές στα πεδία των μαχών. Μεταξύ άλλων, η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε πιο σοβαρά καιρικά φαινόμενα, υψηλότερες θερμοκρασίες, αμμοθύελλες και υψηλότερη υγρασία. Όλοι αυτοί οι παράγοντες έχουν επίδραση στη λειτουργικότητα και τη φυσική κατάσταση των συστημάτων όπλων και του στρατιωτικού εξοπλισμού. Η ερευνητική ικανότητα έχει αυξηθεί στο σύνολο της βιομηχανίας και πολλές νέες τεχνολογίες είναι ήδη στην αγορά, αλλά δεν εφαρμόζονται πάντα. Ο Πάτρικ Γιόχανσον θεωρεί ότι η προστασία του κλίματος είναι μια μακρόχρονη δέσμευση και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια, τόσο εντός της βιομηχανίας όσο και μεταξύ των πελατών που, ορισμένες φορές, δεν έχουν το σθένος να χρησιμοποιήσουν τεχνολογία που μπορεί να μην είναι τέλεια, αλλά είναι ήδη στην αγορά. Αντί για το γέμισμα αποθηκών, εφόσον γνωρίζουμε ότι τα ορυκτά καύσιμα γίνονται όλο και πιο σπάνια για διάφορους λόγους, θα πρέπει να υπάρχει περισσότερη προσοχή στο τι μπορούν να επιτύχουν οι γεφυρωτικές τεχνολογίες ήδη από σήμερα. Όμως ήδη έχει γίνει σημαντική πρόοδος. Τα Saab JAS 39 Gripen είναι μονοκινητήρια μαχητικά τζετ πιστοποιημένα να λειτουργούν με έως και 50% βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (SAF). Στις δοκιμαστικές πτήσεις δεν έχουν δείξει πτώση της απόδοσης ακόμα και όταν λειτουργούν με 100% συνθετικά καύσιμα.

Εξαιτίας του μεγάλου κύκλου ζωής των στρατιωτικών προϊόντων, έως 60 ή και 100 χρόνια σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γεφυρωτικές λύσεις μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Γι’ αυτόν τον λόγο η Saab διενεργεί εντατικές έρευνες στο τρόπο εφαρμογής των νέων συστημάτων καυσίμου και, τουλάχιστον, στη μερική αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων. Επίσης, κατευθύνει τους πελάτες της σε προϊόντα ιδιαιτέρως χαμηλών εκπομπών ρύπων και χαμηλής κατανάλωσης, όπως περιλαμβάνονται στην καταξιωμένη γκάμα Climate Impact Portfolio., για παράδειγμα, το Advanced Surface Movement Guidance and Control (A-SMGCS), που είναι ένα σύστημα που ενισχύει την ικανότητα των ελεγκτών να διαχειρίζονται αποδοτικά την κυκλοφορία των αεροδρομίων. Χάρη στους προηγμένους αλγορίθμους παρακολούθησης και δικτύου ασφαλείας, παρακολουθεί κάθε στόχο, ανεξάρτητα από το αν κάνει αργούς ή γρήγορους ελιγμούς, και κάνει υπολογισμούς με μεγάλη ακρίβεια και χαμηλά ποσοστά εσφαλμένων προειδοποιήσεων. Το σύστημα υπερβαίνει ακόμα και τις ικανότητες ειδοποίησης που καθορίζονται από το EUROCONTROL και το EUROCAE. Η λειτουργία δρομολόγησης της Saab υπολογίζει αυτόματα την πορεία κάθε εισερχόμενου ή εξερχόμενου αεροσκάφους, βάσει παραμέτρων, όπως η διαμόρφωση του αεροδιαδρόμου και άλλων παραγόντων. Όλα αυτά οδηγούν σε αποδοτική δρομολόγηση της κυκλοφορίας και μικρότερες καταναλώσεις καυσίμων. Το σύστημα A-SMGCS είναι σε λειτουργία σε περισσότερα από 100 αεροδρόμια παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (στα 45 μεγαλύτερα αεροδρόμια), στην Ευρώπη, την Ασία, την Αυστραλία και τη Νότια Αμερική.

Στην γκάμα περιλαμβάνονται και προϊόντα καμουφλάζ. Για παράδειγμα, το Saab Barracuda CoolCam, στο οποίο χρησιμοποιείται το ειδικά αναπτυγμένο σύστημα μείωσης HeaT για τον υποβιβασμό των θερμοκρασιών στο εσωτερικό των οχημάτων και τη βελτίωση της αποδοτικότητας του συστήματος κλιματισμού κατά τη διάρκεια της οδήγησης ή της χρήσης. Ένας συνδυασμός μόνωσης και αντανάκλασης ηλιακής ακτινοβολίας εμποδίζει τη θέρμανση της επιφάνειας του οχήματος κατά τη διάρκεια του ημερήσιου ηλιακού κύκλου. Ταυτόχρονα, το σύστημα προσφέρει δροσερότερες επιφάνειες πλέον της ενεργειακής εξοικονόμησης που προέρχεται από τις μικρότερες ανάγκες ψύξης. Αυτό κάνει πιο εύκολο για το προσωπικό να εργάζεται και να κινείται στο εξωτερικό του οχήματος και αποτελεί μια συνολικά θετική επίδραση τόσο επιχειρησιακά όσο και στον περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

Προστασία κρίσιμης υποδομής

Οι ωκεανοί μας είναι μια ιδιαιτέρως ευαίσθητη περιοχή. Είναι κρίσιμης σημασίας όσον αφορά στην αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής. Ταυτόχρονα, όλο και περισσότερες από τις κρίσιμες υποδομές των κοινωνιών μας βρίσκονται στον βυθό των θαλασσών ή και στα πελάγη, όπως είναι οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών, τα ιχθυοτροφεία βιομηχανικής κλίμακας ή ακόμα και οι αγωγοί αερίου και τα καλώδια μεταφοράς δεδομένων, τα οποία θα είχαν σημαντικό αντίκτυπο σε περίπτωση που δεχόντουσαν επίθεση ή καταστροφή. Γι’ αυτόν το λόγο, η θαλάσσια υποδομή θα πρέπει να προστατεύεται σε πολλά επίπεδα. Στις μέρες μας, στα υποβρύχια έργα συνήθως χρησιμοποιούνται τηλεχειριζόμενα υδραυλικά οχήματα που ελέγχονται από μεγάλα σκάφη επιφανείας. Αυτό με τη σειρά του προκαλεί περιβαλλοντικά προβλήματα, ειδικά όσον αφορά το οικολογικό αποτύπωμα που αφήνεται από τα εφοδιαστικά σκάφη και τον κίνδυνο διαρροών λαδιού από τα υδραυλικά συστήματά τους. Χάρη σε έναν νέο τύπο τεχνολογίας, η Saab κάνει ευκολότερες, πιο αποδοτικές και πιο περιβαλλοντικά βιώσιμες τις εργασίες που γίνονται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το Saab Seaeye Sabertooth, με επιχειρησιακό βάθος έως 3.000 μέτρα, είναι το μοναδικό στο είδος του σύστημα αιώρησης και μετακίνησης που μπορεί να λειτουργεί είτε πλήρως αυτόνομα (AUV) είτε με σύνδεση (ROV), ώστε να είναι εφικτή με πλήρη ευελιξία η διπλή λειτουργικότητα από μια μεμονωμένη πλατφόρμα. Η καινοτομία σε σχέση με άλλα συστήματα είναι ότι το όχημα Sabertooth μπορεί να τροφοδοτηθεί και από τα κύματα που το περιβάλλουν, τα οποία μετατρέπονται σε ενέργεια - μια σημαντική καινοτομία στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

responsibility_environment.jpg

Τροποποίηση, ανάπτυξη, προσαρμογή

Η περιβαλλοντική στρατηγική της Saab εστιάζει σε τρεις κύριους τομείς: τη μείωση των εκπομπών ρύπων του θερμοκηπίου, τη βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων και την κυκλική οικονομία, καθώς και την εξάλειψη των προβληματικών ουσιών. Δεν υπάρχει μία μεμονωμένη απλή λύση. Πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά όλες οι επιλογές για την ταχεία μείωση των εκπομπών ρύπων και την προσαρμογή των προϊόντων στις νέες προκλήσεις. Αυτό ξεκινά με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή, τη μείωση των αποβλήτων και τη συνειδητή επιλογή προς όφελος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατά την αγορά ηλεκτρικού ρεύματος. Η ανακύκλωση παίζει, επίσης, σημαντικό ρόλο. Ακόμα και σήμερα, η εταιρεία θα ήθελε να χρησιμοποιεί περισσότερα ανακυκλωμένα υλικά, αλλά το σχετικό νομικό πλαίσιο έχει ελλείψεις σε κάποιους τομείς. Στην περίπτωση των αεροσκαφών, για παράδειγμα, ορισμένα εξαρτήματα πρέπει να κατασκευάζονται από παρθένα υλικά για σκοπούς ασφάλειας πτήσεων. Δεν είναι πάντα εύκολο να μειώνεται το οικολογικό αποτύπωμα μιας γκάμας προϊόντων, αλλά οι ειδικοί θεωρούν ότι είναι σημαντικό να παραμένουμε ανοιχτοί σε νέες προσεγγίσεις. Στη Saab, η ομάδα εξετάζει το πώς μπορούν να τροποποιήσουν κάθε υφιστάμενο προϊόν ή να το κάνουν πιο αποδοτικό και ανθεκτικό μέσω επιπρόσθετων λειτουργιών. Ταυτόχρονα, η εταιρεία επενδύει στην έρευνα νέων τεχνολογιών, νέων υλικών με νέες δυνατότητες και τον τρόπο συλλήβδην αντικατάστασης των ορυκτών καυσίμων στο μέλλον.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις νιώθουν την ανάγκη για δράση, αλλά ακόμα είναι επιφυλακτικές ή αναζητούν κίνητρα που δεν σχετίζονται με την προστασία του κλίματος. Ένας άλλος λόγος είναι ότι δεν πρέπει να επηρεάζεται αρνητικά η αξιοπιστία και η απόδοση των προϊόντων. Η προστασία του στρατεύματος και των κοινωνιών, τόσο σε καιρό πολέμου όσο και σε καιρό ειρήνης, αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο η βιομηχανία έρχεται αντιμέτωπη με έντονο σκεπτικισμό απέναντι στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το οποίο είναι απολύτως κατανοητό. Άλλωστε, δεν υπάρχουν ακόμα επαρκείς επιλογές αποθήκευσης και επίσης προκύπτουν διακοπές, π.χ. όταν δεν υπάρχει ηλιοφάνεια ή δεν φυσάει αέρας. Αυτός είναι άλλος ένας λόγο που οι μεταβατικές λύσεις είναι τόσο σημαντικές. Η Saab ερευνά, για παράδειγμα, τον βαθμό, στον οποίο οι ντιζελογεννήτριες μπορούν να υποστηριχτούν από υδροηλεκτρική ενέργεια, καθώς και πού αλλού έχουν πεδίο εφαρμογής οι υβριδικές λύσεις, ώσπου να είναι εφικτή η πλήρης μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το πότε οι νέες εφαρμογές θα είναι διαθέσιμες στην αγορά και το πόσο γρήγορα θα γίνει η μετάβαση εξαρτάται εν τέλει και από τους πελάτες. Ολόκληρος ο αμυντικός τομέας εξαρτάται από τις σχετικές παραγγελίες. Όσο καλύτερα παρουσιάζει στους πελάτες την επιπρόσθετη αξία που παράγουν τα αποδοτικά και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, τόσο πιο γρήγορα μπορεί να γίνει η αλλαγή.

Με θάρρος προς ένα θετικό μέλλον

Οι ειδικοί συμφωνούν – υπάρχει δυναμικό στον αμυντικό τομέα. Σε μια μελέτη Roland Berger του 2019 διερευνήθηκαν τα οφέλη που μπορούν να έχουν οι παίκτες της αμυντικής βιομηχανίας μέσω της περιβαλλοντικής αλλαγής και εντοπίστηκε ότι η μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος του άνθρακα ενεργοποιεί ταυτόχρονα την ακόμα πιο αποδοτική χρήση πόρων και πιο αποτελεσματικές λειτουργίες. Το σκεπτικό θα πρέπει να είναι σταθερά εστιασμένο στη μακροχρόνια βιώσιμη στρατηγική του τομέα, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι η απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι παράγοντας διαφοροποίησης και όχι απλώς αναγκαίο κακό.

Το αν στο τέλος θα επιτύχουμε τους καθολικά ορισμένους στόχους, όπως είναι η κλιματική ουδετερότητα της Ε.Ε. έως το 2050 ή την εκστρατεία "Race to Zero" των Η.Ε. εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Οι ένοπλες συγκρούσεις, οι οποίες σήμερα δυστυχώς είναι πάρα πολλές, είναι επιβλαβείς για το κλίμα. Ωστόσο, οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις αποδεικνύουν, επίσης, ότι χρειάζεται μια δυνατή αμυντική βιομηχανία για την προστασία των κοινωνιών και τη σοβαρή εφαρμογή βιώσιμων προσπαθειών. Γι’ αυτό έχει γίνει ακόμα πιο σημαντικό να προσαρμοστεί γρήγορα η βιομηχανία στο νέο πλαίσιο κανόνων και να ασκήσει τον ρόλο του τεχνολογικού πρωτοπόρου, όπως τον έχει σε πολλές άλλες περιπτώσεις, για την προστασία του κλίματος. Διαφορετικά, η αμυντική βιομηχανία σε κάποιο σημείο θα είναι ο μοναδικός χρήστης ορυκτών καυσίμων και έτσι θα βρεθεί σε ακραίο κίνδυνο και εξάρτηση. Είναι σαφές ότι τα πεδία των μαχών στο μέλλον θα είναι πολύ διαφορετικά, όχι μόνο όσον αφορά στο περιβάλλον, αλλά και όσον αφορά τις τεχνολογίες. Αλλά οι δύο αυτοί τομείς μπορούν να αλληλοσυμπληρώνονται και να ωφελούνται αμοιβαίως, καθώς ο Πάτρικ Γιόχανσον, Επικεφαλής Στρατηγικής Κλιματικών Ζητημάτων στη Saab, είναι πεπεισμένος: "Η βιομηχανία μας έχει ήδη αποδείξει ότι μπορεί να μεγαλώνει, ενώ ταυτόχρονα μειώνει τους κλιματικούς ρύπους. Πρέπει να συνεχίσουμε σε αυτό το μονοπάτι μαζί. Πρέπει να γίνουμε ταχύτεροι και πιο θαρραλέοι όσον αφορά την επένδυση και την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και διαδικασιών. Η Πράσινη Άμυνα δεν θα είναι απλώς το μέλλον. Θα κάνει τον συνολικό τομέα πιο ισχυρό και πιο ανθεκτικό και, εν τέλει, όλοι θα ωφεληθούν από αυτό."