Oorlogsvoering op de zeebodem

Zo presenteerde Frankrijk bijvoorbeeld in de lente van 2022 een nieuwe strategie voor oorlogsvoering op de zeebodem. Het doel hiervan was dat de Franse marine met autonome onderwatervoertuigen (AUV’s) en op afstand bediende voertuigen (ROV’s) beter kan anticiperen en optreden op dieptes tot wel 6000 meter. Volgens de studie ‘Global Undersea Warfare Systems Market Analysis 2021-2031’ (Marktanalyse 2021-2031 van wereldwijde systemen voor onderzeese oorlogsvoering) is het waarschijnlijk dat dergelijke autonome en op afstand bediende systemen in grofweg het komende decennium de hoogste groei zullen vertonen. Deskundigen verwachten dat voor militaire operaties ter bescherming van vitale infrastructuur op de zeebodem dezelfde vereisten zullen gelden als voor commerciële operaties. Op afstand bediende onderwatersystemen worden normaliter gebruikt voor het transport van payload, observatie, bewaking en mijnopruiming. Andere oorzaken voor deze toename is de stijgende vraag naar onopvallende systemen voor oorlogsvoering op de zeebodem en het groeiende gebruik van AUV’s voor diepzee-oorlogsvoering. Uit dezelfde studie blijkt dat marktgroepen zeer waarschijnlijk ook beïnvloed worden door de gestegen kosten voor aankoop en bediening van aanvalsonderzeeërs en de operationele complexiteit van onbemande onderzeesystemen.

Multifunctionele ‘Sabertooth’

Onderzeese operaties gaan gepaard met een legio uitdagingen die vragen om multifunctionele voertuigen en baanbrekende technologie. Saab vond hierin de inspiratie voor de creatie van de ‘Sabertooth’, waarbij militaire technologie met de commerciële ROV/AUV-technologie van Saab gecombineerd wordt. Met zijn diepzeefunctionaliteit, grote verkenningsbereik, geavanceerde AUV-functionaliteit en zes vrijheidsgraden is Sabertooth het perfecte voorbeeld van de pioniersgeest van Saab in actie.

Sabertooth is een zeer krachtig en toch lichtgewicht platform voor inspectie, onderhoud en reparatie (IMR). De standplaats van het voertuig is de dokunit waar de accu’s kunnen worden opgeladen. Met deze unit kunnen data naar de oppervlakte worden geüpload en nieuwe instructies worden gedownload. Dankzij zijn kleine formaat, kabelloze bediening en wendbaarheid kan het voertuig zich makkelijk en veilig in en om complexe structuren voortbewegen. Hierdoor is het voertuig ideaal voor offshore-controlewerkzaamheden en autonome IMR van onderzeese installaties en tunnels. De Sabertooth kan zelfstandig naar de dokunit gaan en daar 24/7 blijven. Indien er een “garage” op de zeebodem gebruikt wordt, wat tot zes maanden lang zonder onderhoud kan, zijn er geen kosten meer voor oppervlakteschepen. Dit ‘zwevende’ hybride AUV/ROV-diepzeevoertuig heeft een wendbaarheid van 360 graden met zes vrijheidsgraden, interfaces voor sensoren en uitrusting ter ondersteuning. Het maakt ook gebruik van een geavanceerde functionaliteit voor een automatische piloot.

Zeemijnen bestrijden - MuMNS

Een ander relevant gebied omvat werkzaamheden in kustgebieden vanaf onbemande platformen, zoals toezicht op windmolenparken of mijnopruiming. Met zijn ultramoderne systeem voor het opsporen en opruimen van mijnen, MuMNS (Multi-Shot Mine Neutralisation System), speelt Saab een rol in het Frans-Britse programma voor zeemijnenbestrijding (MMCM, Maritime Mine Counter Measures) in samenwerking met Thales. Het MuMNS is ontworpen om mijnen te detecteren en onschadelijk te maken.

Het systeem wordt bediend vanaf een moederschip (LCS, Little Combat Ship) en de gegevens/afbeeldingen van de sensor van het ROV worden op de multifunctionele console getoond aan de bediener. De gedetailleerde gegevens/video kunnen daarna worden opgevraagd om de missie te publiceren. Dit systeem wordt in de toekomst bediend vanaf oppervlakteschepen zonder bemanning van de Britse of Franse marine. Het MuMNS-systeem van Saab is onderdeel van een nieuwe generatie die mijnen onschadelijk maakt met een krachtig, modulair systeem op basis van bewezen Saab-technologie en oplossingen voor mijnbestrijding (MCM). Het levert een ongeëvenaard operationeel vermogen met meer flexibiliteit, waardoor de operationele snelheid aanzienlijk verhoogd wordt en de kosten van MCM-operaties en het risico voor het personeel verminderd worden. Het voertuig wordt op afstand vanaf het ondersteuningsschip gelanceerd en automatisch of handmatig met snelheden van tot wel vier knopen naar een specifiek routepunt geleid. Daarna lokaliseert het voertuig het doelwit opnieuw met de sonars en camera’s aan boord en de bediener regelt handmatig de laatste stappen naar het doelwit.

Onderzeese geïmproviseerde explosieven (IED’s): een wereldwijde terroristische dreiging

Met de Sea Wasp van Saab is de strijd tegen onderzeese IED’s (geïmproviseerde explosieven) en soortgelijke dreigingen aanzienlijke kracht bijgezet. Het systeem is ontworpen voor bediening door een klein EOD/IED-team (twee mensen) en kan eenvoudig geconfigureerd worden om te voldoen aan de specifieke eisen van een missie. De Sea Wasp kan over land worden vervoerd en ingezet worden vanaf havenhoofden of het strand. Hij kan ook op ondersteunende oppervlakteschepen worden geplaatst en is flexibel genoeg om op diverse typen schepen geladen te worden. De Sea Wasp wordt met een bedieningsconsole bediend of met een glasvezelkabel vanaf een voertuig op dok.

Dankzij de uitzonderlijke wendbaarheid van het voertuig kan de bediener in krappe ruimtes en moeilijke omgevingen werken. Het voornamelijke doel van de sensor en het navigatiecomponent van het ROV is om doelwitten te lokaliseren die zijn geplaatst op een scheepsromp, havenmuur of de zeebodem. De Sea Wasp maakt gebruik van een reeks hulpmiddelen en technieken om de aard van de dreiging te bepalen en de beste manier om deze te elimineren. De bediener gebruikt wanneer gereed de krachtige boegschroeven van de Sea Wasp om het in positie te brengen op een scheepsromp of havenmuur. Met de robotarm met vijf functies kan een toolkit naast het doelwit worden geplaatst, klaar om tot ontploffing gebracht te worden. De Sea Wasp keert vervolgens terug naar de oppervlakte, wordt opgehaald en het doelwit wordt onschadelijk gemaakt.

Onlangs koos Nederland als eerste Europese NAVO-land voor de Sea Wasp van Saab. De complexe onderzeese omgeving gaat verder dan alleen het bestrijden van geïmproviseerde explosieven (IED’s). Andere overheidsorganen zoals de kustwacht, douane, politie of reddingsdiensten zien ook de behoefte toenemen aan veilige en doeltreffende onderwateroperaties in soortgelijke omgevingen. Hoewel deze diensten ieder op hun eigen manier te werk gaan, zijn hun basisbehoeften op het gebied van onderzeese capaciteit hetzelfde.

De Sea Wasp kan voor een breed scala aan burgerlijke en militaire operaties worden ingezet, met talloze voordelen voor gebruikers. Dankzij zijn kleine formaat en voetafdruk, wendbaarheid en relatief lage gewicht is het onderzeese systeem ‘Sea Wasp’ van Saab perfect voor elke uitdaging.

Het voordeel onder water

Saabs uitgebreide assortiment onderwatersystemen voorziet in elke behoefte die zich kan voordoen. Onze systemen leveren betrouwbare, geavanceerde technologie en geavanceerde mogelijkheden aan zeemachten over de hele wereld.

Lees meer